Powstańcy styczniowi znów przybyli do Ojcowa. Pokazami rekonstruktorów uczcili 161. rocznicę walk z zaborcami

W sobotę, 20 stycznia 2024 roku znów w Ojcowie założono obóz powstańczy. To pierwsze obchody w tym roku. Powstanie w Ojcowie wybuchło nocą z 22 na 23 stycznia 1863 roku. To był zryw charakterze wojny partyzanckiej przeciwko Imperium Rosyjskiemu.

- Tutaj przed 161 laty do Ojcowa przybywali ochotnicy gotowi do walki Tu był punkt dowodzenia powstania. Powstanie nie skończyło się pozytywnie, ale w czasie jego trwania skoczono 1200 bitew. Ich uczestnikom należy się pamięć - mówił Tomasz Gierat, dyrektor Ojcowskiego Parku Narodowego.

W Ojcowie w budynku nowego wówczas Hotelu pod Łokietkiem była kwatera główna oddziału powstańców, którym dowodził pułkownik Apolinary Kurowski. Tu była kancelaria sztabowa, koszary i szpital.

Obchody kolejnych wydarzeń związanych z powstaniem są organizowane także w Pieskowej Skale w gminie Sułoszowa i w Skale, gdzie przy cmentarzu na obrzeżach miasta stoczono bitwę. Kolejne walki i bitwy były w okolicznych miejscowościach i gminach. Ich rocznice są obchodzone w lutym, marcu, czerwcu.

Obchody w Ojcowie rozpoczęły się przed południem od mszy św. w Kaplicy „Na Wodzie” w Ojcowie. Potem rzesze uczestników przemaszerowały pod „Hotel pod Łokietkiem”. Władze od parlamentarzystów, poprzez samorządowców powiatu krakowskiego i gmin Skała, Sułoszowa, Jerzmanowice-Przeginia a także przedstawicie wielu stowarzyszeń, ugrupowań złożyli kwiaty i zapalili znicze przy tablicy upamiętniającej obóz powstańczy w Ojcowie i bohaterów walczących przed 161 laty.

Było także niezwykłe widowisko - prezentacja „żywej dioramy”, rekonstrukcji postoju powstańczego oraz prezentacja strojów i replik broni z 1863 r. Uczestnicy uroczystości rocznicowych mogli zobaczyć tabory powstańcze, namioty rozłożone w centrum ojcowskiego parku, lazaret polowy, sztab powstańczy, a także kuźnię polową ze stanowiskiem do odlewania kul. Przybyło pięć grup rekonstrukcyjnych.

Rekonstruktorzy zadbali, żeby pokazać jak wyglądali powstańcy - ochotnicy, którzy przybywali do doliny Prądnika, żeby zaciągnąć się do walk, ale także osobistości powstania, dowódcy i inne osoby związane z tamtymi wydarzeniami. Swój udział miała w tym społeczność Zespołu Szkół i Placówek Oświatowych w Skale i powstałą w tej szkole grupa Teatr od święta, który zaprezentował historyczne stroje. Natomiast obóz powstańczy zaprezentowała grupa rekonstruktorów z Ostoi Dworskiej, a inscenizacje tę koordynował Grzegorz Szymański.

- Do Ojcowa przybywali powstańcy nie uzbrojeni. Jedni próbowali zdobyć broń, przekuwali kosy na sztorc. Tej ich broni bali się Moskale. Nie radzili sobie z nią Kozacy na koniach - opowiadał Grzegorz Szymański. A rekonstruktorzy prezentowali jak kosynierzy jak podcinali koniom pęciny, jak przy pomocy kos zrzucali jeźdźców z koni. Kosy okazywały się skuteczną bronią.

Organizatorami uroczystości byli Ojcowski Park Narodowy i Stowarzyszenie Przyjaciół Ojcowa. Dofinansowanie pochodziło z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Biura Niepodległa. Ponadto wsparciem finansowym służyli samorząd województwa małopolskiego i powiat krakowski. Partnerami uroczystości byli gmina Skała, centrum kultury w Skale i LGD Nad Białą Przemszą.

Zmarznięci uczestnicy mogli się ogrzać przy tradycyjnym ognisku powstańczym, a gorący posiłek z kuchni polowej przygotowali strażacy z OSP Barbarka.

Po obchodach oficjalnych i widowisku w plenerze uczestnicy mogli się przenieść do sali kominkowej Hotelu pod Łokietkiem, gdzie dr Kamil Kartasiński wygłosił wykład pt. Życie codzienne powstańca w Ojcowie.

Dlaczego pory roku wpływają na nasz nastrój?